بررسی ارز دیجیتال و شبکه بلاک چین دیجی بایت (DigiByte) (بخش دوم)

نحوه کارکرد دیجی بایت

درست به مانند بیت کوین، دیجی‌ بایت نیز بر مبنای خروجیِ تراکنشِ خرج‌نشده یا «UTXO» کار می‌کند. یک خروجی تراکنش خرج نشده (Unspent Transaction Output)، به مانند پولی می‌ماند که متعلق به کاربر است و کاربر می‌تواند در یک تراکنش دیگر آن را خرج کند.

سیستم بیت کوین و دیجی بایت بر خلاف بانک‌ها کار می‌کند. در بانک‌ها برای اینکه مشخص شود، هر کس چه مقدار موجودی دارد، یک لیست از موجودی کاربران در اختیار بانک است که در زمان تراکنش از موجودی یک نفر کم می‌کند و به موجودی فرد دیگری اضافه می‌کند. اما در دیجی بایت این گونه نیست و هیچ لیستی وجود ندارد که موجودی کاربران را ثبت کند. به جای آن از مدل UTXO استفاده می‌شود.

در مدل‌های UTXO، شبکه بر اساس تمام تراکنش‌هایی که شما در کیف پول خود دریافت یا ارسال کرده‌اید، می‌فهمد که آیا دارایی کافی برای انجام تراکنش دارید یا خیر.

برای اینکه این مفهوم را بهتر درک کنید، به این مثال توجه فرمایید:

فرض کنیم که شما ۷۵ هزار تومان پول در کیف پولتان دارید. از آنجایی که اسکناس ۷۵ هزار تومانی نداریم، پس در کیف پولتان ترکیبی از اسکناس‌های مختلف را دارید که جمع آن در کل ۷۵ هزار تومان می‌شود.

هر اسکناس را به عنوان یک خروجی تراکنش خرج نشده در نظر بگیرید. هر اسکناس دارای ارزش است که شما می‌توانید در تبادلات بعدی خود از آن‌ استفاده کنید.

حالا این مثال را یک قدم جلوتر ببریم. فرض کنید که می‌خواهید با ۲۸ هزار تومان از ۷۵ هزار تومان خود ناهار بخرید. برای خرید ناهار باید به رستوران چند اسکناس (خروجی تراکنش خرج نشده) بدهید تا مبلغ ناهار را پرداخت کنید. فرض کنیم که ۷۵ هزار تومان شما شامل هفت اسکناس ۱۰ هزار تومانی و یک اسکناس ۵ هزار تومانی می‌شود. پس به طور کلی شما ۸ خروجی تراکنش خرج نشده دارید. حالا برای خرید یک ناهار ۲۸ هزار تومانی به فرض سه خروجی تراکنش خرج نشده (سه اسکناس ۱۰ هزارتومانی) پرداخت می‌کنید و رستوران به شما دو هزارتومان بر می‌گرداند.

آن سه اسکناس ۱۰ هزار تومانی که شما پرداخت کردید را به عنوان همان خروجی تراکنش خرج نشده در نظر بگیرید، آن دو هزار تومان بقیه را هم یک خروجی خرج نشده تراکنش در نظر بگیرید که به شما بر می‌گردد.

حالا از مثال تخیلی خارج شویم و یک مثال واقعی را بررسی کنیم.

زمانی که کسی بخواهد به شما ۳ واحد دیجی‌ بایت ارسال کند، باید در کیف پولش به اندازه ارزش مبلغ ارسالی، خروجی خرج نشده تراکنش داشته باشد. فرض کنیم فرد مورد نظر شما ۲ خروجی خرج نشده در کیف پولش دارد که یکی از آن‌ها ۲ دیجی بایت و یکی دیگر ۱.۵ دیجی بایت ارزش دارد. پس فرد مورد نظر ما در کیف پولش به اندازه ۳.۵ DGB خروجی خرج نشده تراکنش دارد، اما او فقط می‌خواهد به شما ۳ دیجی بایت بدهد. پس زمانی که او برای شما دو خروجی خرج نشده خود را می‌فرستند، به شبکه می‌گوید که من در کل ۳,۵ دیجی بایت می‌فرستم و تو باید ۳ دیجی بایت را به گیرنده بدهی و ۰,۵ دیجی بایت دیگر را برگردانی به آدرس خودم.

برای اینکه یک نفر بخواهد تراکنش در شبکه انجام دهد، باید جمع ورودی و خروجی او یکسان باشد. مثلا اگر ورود تراکنش ما ۳.۵ است، خروجی هم باید ۳.۵ باشد. یکی از اصلی‌ترین مواردی که نودهای شبکه برای تایید تراکنش آن را بررسی می‌کنند، همین خروجی ها و ورودی‌های تراکنش است که اگر برابر نباشند یعنی موجودی شما برای ارسال مبلغ درخواستی کافی نیست.

به عبارت دیگر و زبان ساده‌تر وقتی شما قصد ارسال مبلغی دارید، به شبکه که شامل گروهی از ماینرها و نودها است، تراکنش‌های دریافتی قبلی خود را نشان می‌دهید و می‌گویید این‌ها مدارک داشتن دیجی بایت هستند. سپس تراکنش شما معتبر شناخته شده و وارد بلاک می‌شود و ماینرها بر سر پیدا کردن معادله (هش) بلاک با یکدیگر رقابت می‌کنند تا در نهایت یکی به جواب بلاک می‌رسد و پاداش بلاک را دریافت می‌کند.

بلاک‌ها، استخراج، الگوریتم‌های هش

بلاک جنسیس یا همان بلاک اولیهٔ دیجی‌ بایت، در دهم ژانویه سال ۲۰۱۴ (۲۰ دی ۱۳۹۲) ساخته شد. آن زمان تنها یک الگوریتم اثبات انجام کار در شبکه وجود داشت. همانطور که گفتیم کمی بعد با انجام یک هاردفورک، تعداد الگوریتم‌های اثبات انجام کار به پنج عدد افزایش یافت که الگوریتم SHA256 (الگوریتم بیت کوین) و الگوریتم لایت کوین و دوج کوین، اسکریپت (Scrypt)، یکی از آنها بود. تعدد در تعداد الگوریتم‌های استخراج باعث بهبود تمرکززدایی شبکه و بالا رفتن میزان امنیت آن می‌شود.

بلاک‌های دیجی بایت هر ۱۵ الی ۱۸ ثانیه یکبار ساخته می‌شود. هر کدام از پنج الگوریتم استخراج، ۱.۵ دقیقه یکبار یک بلاک ماین می‌کنند. سایز تراکنش‌ها در داخل هر بلاک محدود شده‌اند. دیجی بایت، اولین ارز دیجیتالی بود که از فناوری سگویت که کوتاه شده عبارت «Segregated Witness» است، استفاده کرد. با استفاده از سگویت، بلاک چین کوچکتر شده و مقیاس‌پذیری آن نیز بیشتر می‌شود. عمر شش ساله این ارز دیجیتال و تلفیق آن با سرعت بالا تولید هر بلاک باعث شده تا این ارز دیجیتال طولانی‌ترین بلاک چین را در میان ارزهای دیجیتال داشته باشد. طول زنجیره بلاک‌های دیجی بایت از بیت کوین نیز بیشتر است.

زیرساختِ لایه‌بندی‌شده

زیرساختِ نرم‌افزاری دیجی بایت شامل سه لایه عملکردی است که به ترتیب بر بستر یکدیگر عمل می‌کنند:

• شبکه سراسری و ارتباطاتی اصلی

این لایه تمام نودهای روی شبکه را به یکدیگر متصل می‌کند. در این لایه همچنین انتقال ساده داده‌ها میان نودها نیز صورت می‌گیرد و بستری برای لایه‌های دیگر است.

• دفترکل عمومی و دارایی‌های دیجیتال

در این لایه داده‌های شبکه ذخیره می‌شود. در این لایه همچنین سازوکارها و زیرساخت‌هایی برای اقدامات امنیتی و مقابله با دستکاری داده‌ها نیز تعبیه شده است. اعطای پاداش و مدیریت ماینرهایی که امنیت شبکه را تامین می‌کنند هم در این لایه قرار دارد.

• نرم‌افزارهای کاربردی

این لایه همان بخشی است که کاربر با آن تعامل دارد. رابط کاربری، انتقال ارزها، ای‌پی‌آی (API) و هر کاربردِ روزمره از شبکه دیجی بایت بر روی این لایه اجرا می‌شود.

• امنیت بیشتر

دیجی بایت ادعا می‌کند که از دیگر ارزهای دیجیتال امن‌تر است. ارجح قرار دادن امنیت بدان معناست که این پلتفرم تا حد امکان غیرمتمرکز باشد. همین مسئله یکی از دلایلی است که پروژه هنوز رشد چشمگیری نداشته است. آنها بیشتر مراحل تبلیغ و توسعه را بر عهده جامعه کاربران خود گذاشته‌اند. نبود جهت مشترک را می‌توان مشکل اصلی در توسعه دیجی‌ بایت دانست. بسیاری از افراد در ایجاد و اصلاح کدهای شبکه همکاری دارند و این در حالی است که این اصلاحات و ایجاد کدهای جدید تنها در مواقع ضروری انجام می‌گیرد. بنیاد دیجی بایت نقش چندانی در جهت دهی به فعالیت کاربران این ارز دیجیتال ندارد.

دیجی بایت یکی از موفق‌ترین ارزهای دیجیتال در زمینه تمرکزدایی فعالیت‌های ماینینگ است. این تمرکززدایی از طریق تعدد الگوریتم‌های استخراج و مشوق‌های مناسب به خوبی به مرحله اجرا گذاشته شده است. الگوریتم‌های ماینینگ، ماینرها را به پنج گروه مساوی و کوچکتر تقسیم می‌کند. این سیستم در عین حال که فضایی رقابتی را ایجاد می‌کند، به ماینرها اجازه می‌دهد که هر ۱.۵ دقیقه یکبار، بلاکی جدید را استخراج کنند.

دیجی بایت به صورت آنی، تعادلِ سختی را میان پنج گروه از ماینرها برقرار می‌کند و اجازه نمی‌دهد یکی از آنها بر دیگری سلطه داشته باشد. این فناوری تعادلی مولتی شیلد (MultiShield) نام دارد و یکی از فناوری‌های پیشرفته این ارز دیجیتال به حساب می‌آید. مولتی شیلد در ابتدا دیجی شیلد (DigiShield) نام داشت. این فناوری در ابتدا به صورت واکنش‌گرا عمل می‌کرد و مانع از این می‌شد که ماینرهایی با قدرت پردازش بالا در بلاک‌ چین‌های کوچک دستکاری کنند.

• توسعه

پیشرفت‌ها و فناوری‌های سطح بالای دیجی بایت از عواملی است که موجب کسب شهرت برای آن شده است. فناوری دیجی‌شیلد توانست پذیرش گسترده‌ای در میان راهکارهای اصلاح سختی بدست آورد. سگویت را نیز می‌توان از دیگر جنبه‌های مثبت این ارز دیجیتال دانست. با این حال الگوریتم چندگانه هنوز جای کار دارد، اما بازهم الهام بخش بسیاری از پروژه‌های بلاک چینی بود.

از آنجایی که بلاک چین دیجی بایت، طولانی‌ترین زنجیره موجود در حوزه ارزهای دیجیتال است، مشکلات مقیاس‌پذیری مسئله‌ای است که باید به آن رسیدگی شود. بلاک چین این ارز دیجیتال چیزی بیش از پنج میلیون بلاک را در خود جای داده که روزانه بر تعداد آنها افزوده می‌شود. باید این نکته را نیز به یاد داشت که فناوری‌های پیشرفته همیشه نسبت به خطاها آسیب پذیرند. با افزایش کاربرد و پذیرش دیجی بایت، سخت است که بگوییم این ارز دیجیتال به همان اندازه‌ای که ادعا می‌کند، نوآورانه کار کرده است.

دیجی بایت برنامه‌هایی برای بکارگیری قراردادهای هوشمند در بلاک چین خود نیز در دستور کار دارد. از طرف دیگر جامعه توسعه‌دهندگان آن به ابزارهایی متن باز و قابل اتکا برای ساخت نرم‌افزارها بر بستر این بلاک چین نیاز دارند. DigiByte.JS یک API قابل اتکا برای نرم‌افزارهایی ارائه می‌کند که بر پایه جاوا اسکریپت نوشته شده‌اند. در وب‌سایت این بلاک چین هم آمده است که این پلتفرم به زودی از اینترنت اشیا و هوش منصوعی نیز پشتیبانی خواهد کرد.

قیمت دیجی بایت

درست به مانند دیگر ارزهای دیجیتال، دیجی‌ بایت نیز با نوسانات بسیاری دست و پنجه نرم کرده است. تا سال ۲۰۱۷ قیمت این ارز دیجیتال به نسبت روندی ثابت را طی کرد و گاهی اوقات با افزایشی اندک رو به رو می‌شد.

رشد شدید قیمت دیجی بایت از اوایل سال ۲۰۱۷ شروع شد و تا ماه اول ۲۰۱۸ به بالاترین تاریخ خود رسید. در می ۲۰۱۷ قیمت هر واحد DGB حدود ۰.۰۰۲ دلار بود و در ۶ ژانویه ۲۰۱۸ به ۰.۱۲ دلار رسید که این یعنی ۵,۹۰۰ درصد رشد در کمتر از یک سال. پس از رسیدن به بالاترین قیمت در ژانویه ۲۰۱۸، دیجی بایت هم مثل بقیه‌ی ارزهای دیجیتال سقوط آزادش را آغاز کرد و با بیش از ۹۴ درصد کاهش تا مرز ۰.۰۰۵ دلار پایین آمد.

اکنون که در حال نگارش این پست هستیم، قیمت دیجی بایت کمی احیا شده است و در سطوح ۰.۰۰۶ دلار قرار دارد. با توجه به این قیمت، دیجی بایت هنوز ۳۵۰ درصد بالاتر از قیمت اولیه (سال ۲۰۱۴) معامله می‌شود.

قیمت DGB هم مثل هر ارز دیجیتال دیگری به عوامل زیادی مثل پذیرش در میان کاربران، توسعه زیرساخت‌ها، صرافی‌های پذیرنده و چندین و چند عامل دیگر بستگی دارد. حذف شدن از صرافی پولونیکس و عدم اضافه شدن به صرافی بایننس ضربه محکمی به قیمت این ارز دیجیتال وارد آورد.

جامعه و آینده دیجی بایت

دیجی بایت هم مثل دوج کوین یکی از ارزهای دیجیتالی است که جامعه و طرفداران پرشور و عجیب و غریبی دارد. صفحه دیجی بایت در وب‌سایت ردیت (Reddit) بیش از ۲۰ هزار عضو دارد که در مقایسه با ارزهای هم‌رده خود رقم بسیار چشم‌گیری است. با این حال، تا به اینجا در عمر چند ساله این پروژه، خبری از جاذبه برای این ارز دیجیتال نبوده است و خیلی در تحقق اهداف خود موفق به نظر نمی‌رسد.

در حال حاضر جامعه بازی‌های رایانه‌ای به سمت دیجی بایت علاقه نشان داده است. در بخش گیمینگ این ارز دیجیتال (DigiByte Gaming)، کاربران با بازی کردن بازی‌های خاصی DGB دریافت می‌کردند که البته از اواسط ۲۰۱۷ فعلا فعالیتی ندارد.

اگرچه امکان استخراج دیجی بایت با پنج الگوریتم مختلف وجود دارد اما ماینرهای زیادی برای استخراج آن علاقه نشان نداده‌اند و کل هش ریت این شبکه (قدرت پردازشی که ماینرها در اختیار آن گذشته‌اند) به حدود ۹۰ هزار تراهش می‌رسد. در حالی که هش ریت بیت کوین بیش از ۱۰۰ میلیون تراهش است.

کم بودن سودآوری ماینینگ این ارز دیجیتال در لحظه باعث می‌شود که ماینرها میل کمی به ماینینگ آن داشته باشند. با این حال برخی از ماینرهایی که به آینده دیجی بایت امیدوار هستند همچنان به ماینینگ آن ادامه می‌دهند.

رهبر تیم دیجی بایت قول تعاملات بیشتر میان این بنیاد و عموم کاربران را داده است. در حال حاضر، اما، جذب مخاطبان بیشتر اصلی‌ترین چالش این ارز دیجیتال است. آینده برای این ارز دیجیتال چندان روشن نیست. هم می‌تواند با تکیه بر سرعت، مقیاس‌پذیری و امنیتش رو به جلو گام بردارد و هم می‌تواند روند پر از ابهام خود را در پیش بگیرد.

از آنجایی که دیجی بایت بر پایه خروجی تراکنش خرج‌نشده ساخته شده است، رقبای بسیاری را پیش روی خود می‌بیند. بیت کوین و لایت کوین از جمله مهمترین رقبای این ارز دیجیتال به حساب می‌آیند. با توجه به سرعت بالای تراکنش‌ها در دیجی‌ بایت، می‌توان دش (Dash) را نیز جزو رقبا در نظر گرفت. دوج کوین نیز از رقبایی است که همسو با این ارز دیجیتال در حرکت است.

منبع: وب سایت ارز دیجیتال